En dan opeens ziet je toekomst er anders uit. Jesse is een volwassen man van 32 met een stoornis binnen het autisme spectrum. Daarbij vertoont hij voortkomend uit zijn autisme. Jesse heeft een baan, nou ja een dagbestedingsplek, maar voor hem komt dat op hetzelfde neer. De afgelopen tien jaar werkte hij bij een houtteam. Hij werkte hier zelfstandig aan poppenbedjes, kerstversieringen, vogelhuisjes en vlindertafels. De afgelopen tien jaar waren voor hem een feestje. Werk dat hij leuk vond met collega’s die bekend en vertrouwd waren. Dag in dag uit dezelfde werkplek met voldoende ruimte voor hem om zijn werk te doen.
Af en toe gingen en mensen en kwamen er nieuwe, maar Jesse behoord inmiddels tot de inboedel. Een zinvol en prettig bestaan voor Jesse.
Na jaren van oefenen en overtuigen, in verband met zijn straatvrees, kon hij zelfs zelfstandig over de markt die op vrijdag altijd bij zijn werkplek om de hoek was. Een boodschapje doen om de hoek, allemaal zaken die onmogelijk werden geacht maar toch lukten door de vertrouwde plek en vertrouwde begeleiding.
De busrit er naartoe was in de beginperiode een uitdaging in verband met zijn straatvrees en angst voor verkeer. Maar door dezelfde routes en chauffeurs accepteerde Jesse de rit.
Die plek waar Jesse zo goed functioneert bestaat sinds kort niet meer. Er moest namelijk bezuinigd worden en het pand waar de organisatie in zat moest verruild worden voor een moderner pand. Het heeft veel voordelen. Het pand is nieuw en goedkoop in onderhoud. Er zit nog een organisatie in, dus de kosten worden gedeeld en het is goed te bereiken want het pand staat op een industrieterrein. Heel fijn, voor de organisatie die kosten bespaard.
Een persoonlijk drama echter voor Jesse. De plek waar hij al die jaren jaar werkte is niet meer. Hij moest zijn vertrouwde werktafel inruilen voor een tafel die hij met drie anderen moet delen. Zijn vlindertafels en vogelhuisjes zijn minuscuul in verhouding tot de houten loungebanken die de andere organisatie maakt. Jesse voelt zich klein in deze grote organisatie met de beperkte werkruimte voor hem. De schroeven die hij voorheen gebruikte zijn anders, en hem wordt verteld dat hij er maar gewoon aan moet wennen.
De route naar dit ‘pittoreske’ industrieterrein is anders. Drukke rotondes en meer verkeer. Jesse heeft er last van. Zoveel last dat hij de bus, die hem op komt halen van huis, nu regelmatig mist. Door zijn dwanghandelingen, die bij stressvolle situaties verergeren, redt hij het niet om zijn huis af te sluiten in vijf minuten. De vijf minuten die de chauffeur maximaal mag wachten volgens het reglement. Hierdoor zit Jesse nu vaker thuis dan op zijn nieuwe oude werkplek.
Als hij sporadisch die bus wel haalt zit hij de hele dag aan een voor hem te krappe tafel met te weinig ruimte om zijn werk te doen. De nieuwe kantine is te krap voor alle mensen die er werken en de pauzetijden zijn anders. De markt is te ver weg nu en een boodschapje doen zit er niet meer in. Tegen Jesse is gezegd dat hij best kan wennen aan deze veranderingen, het is nu eenmaal zoals het is en daar moet hij het mee doen.
Jesse zei echter zelf dat zijn leven nu mooi verpest is door deze verhuizing. ‘Als dit mijn leven nu is, dan zie ik weinig toekomst‘ zei hij laatst.
Van een op zijn manier zelfstandig sociale jongeman met een beperking is hij veranderd in een eenzame jongeman die dagen thuis zit en weinig om handen heeft. Fantastisch dat de organisatie kosten bespaard, maar voor een mens als Jesse een persoonlijk drama. Het dagelijkse feestje dat hij had is abrupt tot een einde gekomen.
Mirjana Petrovic
Onbegrijpelijk dat men zegt dat hij maar aan z’n nieuwe werkomstandigheden moet wennen terwijl die duidelijk ongeschikt zijn voor hem! Ik snap trouwens niet goed wíe dat zegt. Heeft hij nu ook andere begeleiders of zijn het dezelfden die niet doorhadden waarom hij op de oude werkplek wel goed functioneerde?
Dit verhaal illustreert niet eens zozeer hoe desastreus bezuinigingen kunnen uitwerken, maar vooral wat een nitwits er bij deze dagbesteding werken. Of zijn de goeie krachten ook wegbezuinigd? Ik ben ervan overtuigd dat Jesses werkplek voor hem geschikt kan worden gemaakt en dat de nieuwe route erheen na wat oefenen ook goed te doen is. Ik bied me aan als vrijwilliger.
Overigens gaat mij site, architectuur-voor-autisme.org over ruimtelijke aanpassingen…