Privacy is het hoogste goed…Dat willen wij onszelf en de ander graag doen geloven. De essentie is dat het onderkennen van privacyaspecten in alle handelingen centraal moet staan. Op deze manier wordt bereikt dat bij welke handeling dan ook rekening wordt gehouden met de eigen privacy of de privacy van anderen. En dat doet het. Zolang het onszelf betreft!

Hoezo privacy? Toen besloten werd onze vingerafdrukken centraal op te slaan was er de nodige tegenstand. En nu de telefoongegevens worden bewaard alsof we allemaal criminelen zijn morren we. Als het onze eigen privacy betreft die geschonden dreigt, zijn wij oprecht verontwaardigd.

Toch vraag ik mij af of wij nog recht van spreken hebben, als we ons tegelijkertijd – van hoog tot laag – verlustigen aan privézaken van anderen. De media prediken privacy, om vervolgens dieper dan diep te gaan graven in relaties van anderen. We verwittigen de wereld met alle ins en outs van zaken die ons eigenlijk niks aangaan. En, of je nu wilt of niet, je moet er nog getuige van zijn ook. En ja, ik realiseer mij heel goed dat waar het mij met een gevoel van schaamte kan vervullen, anderen zich graag verlustigen en wentelen in het leed van anderen. Omdat het zo herkenbaar is!

Zoals de afgelopen dagen. Toen het boek Juliana – Vorstin in een mannenwereld van schrijfster Jolanda Withuis verscheen. Onder het mom van wetenschappelijk onderzoek, historische waarde en staatsveiligheid wordt onbeschaamd en onbeteugeld ingezoomd op het huwelijk van wijlen prinses Juliana en prins Bernhard. De media stort zich gelijk een wervelwind op elk detail.

Waar halen wij in hemelsnaam het recht vandaan om te gaan interpreteren wat mensen denken of doen, terwijl je er niet bij bent geweest. Om ondertussen ongeduldig te zuchten dat het naatje pet is met onze privacybescherming. We spreken (terecht) schande van een door een tiener of wraaklustige echtgenoot op Facebook geplaatste naaktfoto. Maar waarom tonen wij diezelfde foto dan bij herhaling aan anderen? Om ons gelijk te halen?

Het is een onbegrijpelijke dubbele moraal. Privacy moet! Maar we smullen ervan. We wroeten graag en diep. In andermans leven. De brutale manier waarop wij – overheden, particulieren, journalisten en televisiemakers materiaal over anderen verzamelen en (mis-)gebruiken, staat in schril contrast met de privacy die wij voor onszelf eisen.

Begrijpt u mij goed. Ik ben geen privacy-fetisjist. In mijn dagelijkse werk wordt ik vaker bevraagd op mijn standpunt in deze. Het antwoord is heel simpel: Ieder heeft, behoudens bij of krachtens de wet te stellen beperkingen, recht op eerbiediging van zijn persoonlijke levenssfeer. Het doorbreken van dat recht kan en mag alleen als de persoon in kwestie daarmee instemt (wie vroeg Juliana toestemming?) of als er een legitiem belang (de gezondheid of de veiligheid van de persoon in kwestie of zijn omgeving) mee gediend is. En in die gevallen dien je er heel zorgvuldig mee om te gaan en alleen dat te delen wat er – in relatie tot het probleem, het vraagstuk of de oplossing – toe doet.

Zie ook https://verruimdehorizon.wordpress.com/2013/04/14/privacy-de-schaamlap-voorbij/.

Als ik mij aan die stel- en leefregel niet wil of kan houden dan mag u mij – als ik schande spreek over de schending van privacy – hypocriet noemen.

Toen ik deze week overspoeld werd met de reacties op het boek van Jolanda Withuis dacht ik oprecht aan een uitspraak van Bert Jaap Koops, hoogleraar regulering van technologie in Tilburg: “Het ergste wat je over iemand te weten kan komen is alles.” Laten wij dat eens wat vaker in onze hersenpan laten indalen. Want ook anderen hebben het recht om de gordijnen af te sluiten!